Bacteriële hersenvlies ontsteking

Bacteriën infecteren de hersenen

Onze kalveren zijn, net als dieren in het algemeen, in de hersenen in hoge mate gevoelig voor ontstekingen door onder andere bacteriën. In korte tijd kan deze ontsteking in bepaalde delen van de hersenen leiden tot een veranderde vochtbalans in de hersenen, waardoor de druk in de schedel en dus op de hersenen kan toenemen. Hierdoor lopen de “hersenvaten” vol en zwellen de hersenen als het ware op. Dit geeft vaak  uitval en verval van zenuwbanen, waardoor signalen niet goed meer worden doorgegeven en bewegingen ongecontroleerd worden of zelfs uitvallen.

Bacterien die in het algemeen bij onderzoek worden gevonden zijn; E. Coli, Streptoccen soorten, Salmonella soorten, Pasteurella soorten en Haemophilus soorten (daarnaast kunnen ook virussen als IBR, BVD en Blauwtong een rol spelen).

Hoe komen bacteriën in de hersenen

Dit kan via direct trauma (verwondingen) en ten tweede vanuit beschadiging van de voorhoofdsholten door ingrepen of ontstekingsprocessen. Echter de meest voorkomende oorzaak is die via de bloedbaan vanuit ontstekingsprocessen elders in het lichaam; we noemen dit sepsis (bloedvergiftiging). Denk hierbij aan navelontsteking, keel-/oorontstekingen, longproblemen en maag-/darmproblemen, zeker bij jonge dieren. Pasgeboren kalveren zijn zeer gevoelig voor een hersenvliesontsteking aangezien de afweer van het kalf grotendeels bepaald wordt door de mate van biestvoorzienig. Dit is doorgaans een individueel probleem. Deze oorzaak wordt zelden op vleeskalverbedrijven waargenomen. Echter de laatste weken zijn we een enkele keer met bacteriële hersenvliesontsteking op koppelniveau geconfronteerd. De reden waarom is tot op heden onbekend.

Behandeling

Behandeling van bacteriële hersenvliesontsteking moet plaatsvinden met antibiotica en ontstekingsremmers. Niet alle antibiotica zijn hiervoor geschikt omdat niet alle antibiotica in staat zijn de bloed-hersenbarrière in voldoende mate te passeren om bij de bacteriën te komen. Gezien dat ook de mate van zwelling een rol speelt in de (onherstelbare) beschadiging van hersenen, is het van groot belang om tijdig de diagnose te stellen en de juiste behandeling te starten om onherstelbare schade aan de zenuwen te beperken. Vitaminen kunnen een positieve bijdrage leveren aan het herstel van de “zenuwen”.