Nieuwsbrief augustus 2010: Water

Zonder water geen groei

Water is het meest essentiële en het goedkoopste voedingsbestandsdeel. Maar het belang wordt vaak onderschat. Kalveren groeien inderdaad niet op water, maar zonder water is er ook geen groei. In deze nieuwsbrief kunnen en gaan we niet alles over water vertellen maar ons slechts beperken tot de verstrekking van water.

Een kalf bestaat voor ruim 80% uit water en bij alle processen die in het lichaam plaatsvinden is water noodzakelijk. Vandaar dat een kalf ruim 10% van het lichaamsgewicht aan water per dag moet kunnen opnemen. Krijgt een kalf een dag geen vocht dan kan dit al tot levensbedreigende problemen leiden.

Waarom water belangrijk is

Een kalf moet deze hoeveelheid water aanvullen om:

zijn afvalstoffen kwijt te kunnen via de urine (ruim 1 liter)
zijn afvalstoffen via de mest kwijt te kunnen (ongeveer 0,5-1 liter), maar kan bij diarree veel hoger liggen
zijn warmtehuishouding op peil te houden (via de ademhaling en evt zweten)
Optimale penswerking te bewerkstelligen

Waar haalt het kalf vocht en hoeveel is nodig

Een kalf kan deze hoeveelheid water aanvullen via drinkwater en via de voeding, waaronder ook de verstrekte melk (en evt een deel door vrijgekomen water vanuit de stofwisseling). De hoeveelheid water die een kalf opneemt is afhankelijk van een aantal factoren:

Het gewicht van het kalf
De hoeveelheid droge stof opname
De temperatuur en de luchtvochtigheid
De kwaliteit en de beschikbaarheid van het aangeboden water
De hoeveel Natrium, zout en eiwit in het rantsoen

Temperatuursinvloed

Zowel in de witvleessector als in de rosesector (opstartfase) zal de benodigde hoeveelheid water met name via de melk tot beschikking van het kalf komen. Echter met de temperaturen die op dit moment heersen kan het zijn dat vooral bij jonge en vette kalveren de watergift ontoereikend is en kan het nodig zijn om extra water te verstrekken(vergeet bij jonge kalveren de electrolyten niet!) . Bij kalveren is de waterbehoefte bij een temperatuur van 30 graden bijna verdubbeld ten opzichte van die bij 10 graden Celsius

Ruwvoer

Naast de temperatuur zien we dat de waterbehoefte sterk afhankelijk is van de hoeveel verstrekte ruw- en/of krachtvoer. Zowel in de rosesector als in de witvleessector is ruw-en/of krachtvoer een belangrijke bron van voeding.
In diverse onderzoeken ziet men ook sterk dat de wateropname afhankelijk is van de hoeveelheid droge stof die opgenomen wordt. Over het algemeen geldt (blijkt uit diverse onderzoeken) dat per kg droge stof 3 -4,5 liter water opgenomen dient te worden.

Vooral bij jonge kalveren tot 4 weken op stal ziet men een zeer postief effect van het onbeperkt aanbieden van water naast de verstrekking van ruw- en/of krachtvoer. Door het extra verstrekken van water ziet men namelijk een toename in de hoeveelheid opgenomen ruw-/krachtvoer van 38% tot wel 60%. Deze extra opname kan resulteren in een extra daggroei van 31% tov kalveren die geen extra water verstrekt krijgen.