PRAKTIJKVERSLAG MAAG-DARMWORMEN
Vage klachten
Vorige maand is de praktijk geconsulteerd over een ernstige worminfectie op een rosé opfokbedrijf. De problemen speelde zich af bij een koppel LT kalveren van ongeveer 60 KG. Het koppel was een week na binnenkomst volledig behandeld met een ivermectine preparaat over de rug. Ondanks deze behandeling bleven er een aantal kalveren vage klachten houden van dunne mest, buikkrampen en een dor haarkleed. Ongeveer 2 weken na aankomst stierf er een kalf waarbij er meerdere wormen in de ontlasting waren te zien.
.
Bij nader onderzoek waren er nog een aantal kalveren op stal aanwezig waarbij er wormen in de mest terug te vinden waren. Om geen risico te nemen is het volledig koppel nogmaals behandeld met ivermectine over de rug. De kalveren met klinische symptomen zijn daarbij behandeld door middel van ivermectine injectie. Na deze behandeling bleven er een aantal kalveren problemen houden, mogelijk vanwege schade aan de maagdarmwand.
Belangrijkste types maag-darmwormen
We kunnen meerdere type wormen onderscheiden die van belang zijn bij kalveren, vaak betreft het echter een menginfectie. De belangrijkste wormen zijn de lebmaagwormen (Ostertagia ostertagi) en de dunne darm wormen (Cooperia oncophore). De laatste is de meest voorkomende, maar de eerste is de meest schadelijke. Uitzonderlijk kunnen er lintwormen voorkomen, deze kunnen tot een meter lang worden maar zullen weinig schade aanrichten.
De infectie met wormen treedt op door opname van larve vanuit de weide. In een periode van twee weken ontwikkelen de opgenomen larven zich tot jong volwassen wormen die volwassen worden in het maagdarmstelsel van het kalf. De volwassen wormen zullen op hun beurt weer wormeieren uitscheiden die via de mest weer op het land terecht komen en zich zullen ontwikkelen tot infectieuze larve.
Toxocara vitulorum
Op bovengenoemd bedrijf betreft het een uitzonderlijke infectie met de runderspoelworm (Toxocara vitulorum). Hierbij worden kalveren direct na de geboorte al besmet door opname van larve in de biest en melk van de moeder. Dit is de reden dat maag-darmwormen zelfs in de winterperiode kunnen voorkomen bij zeer jonge kalveren.
De opgenomen larven en de zich ontwikkelende wormen veroorzaken schade aan de darmwand van het kalf. De darmvlokken, ook wel villi genaamd, raken hierbij beschadigd waardoor het contactoppervlak van de darm met de inhoud verminderd. Op deze manier zullen er minder voedingsstoffen en vocht kunnen worden opgenomen. Door de kapotte darmvlokken treedt er ook een verlies op van bloedplasma en eiwitten naar de darm toe. Dit is mede de oorzaak van diarree, maar belangrijker is dat hierdoor voedingsstoffen weglekken en die zo niet meer beschikbaar zijn voor de groei van het kalf.
Een kalf met worminfectie kan hierdoor de volgende symptomen hebben:
-diarree/ vieze achterhand.
-groeivertraging.
-gewichtsverlies.
-dor haarkleed.
-achteruitgang algehele conditie.
Ontworming over de rug
De schade door verminderde groei en uitval kan snel oplopen. Het is mogelijk dat door afkeuringen in het slachthuis de schade nog verder oploopt. Het is dan ook van belang dat er op tijd behandeld wordt met het juiste product, de juiste toedieningswijze en de juiste dosering.
We adviseren dan ook al uw dieren tegelijk te behandelen bij binnenkomst met 1ml per 10 KG lichaamsgewicht Noromectin Pour-On® (actieve stof ivermectine). Het middel moet worden aangebracht over de middellijn van de rug tussen schoft en staart. Noromectine is zowel werkzaam tegen de larvaire als de volwassen stadia van rondwormen. In theorie zou een eenmalige behandeling voldoende zijn. Echter bij een hoge infectiedruk zoals bij bovenstaand koppel, maar ook als er nieuwe dieren in het koppel worden geïntroduceerd, kan een 2de behandeling circa 4 weken na de eerste wel nodig zijn. In dit uitzonderlijke geval is er zelfs nog een 3de behandeling ingesteld met een benzimidazole preparaat. Gezien de werkzaamheid van Normomectine Pour-On® tegen luizen en schurft, wat over het algemeen een groter probleem is, blijft dit product onze voorkeur behouden.