Vitaminen

Vitaminen zijn, net als sporenelementen, van levensbelang. Men weet al lang dat vitaminen noodzakelijk waren om te blijven leven. Vandaar de naam vitaminen (vita =leven en -amine= wat deze vitaminen bezitten). 

Vitaminen worden over het algemeen niet door het lichaam aangemaakt en niet door het lichaam verbruikt. Ze zijn vaak onmisbaar als katalysator bij bepaalde processen (werking van enzymen, hormonen en regulerende stoffen, etc.) in het lichaam. 

In totaal zijn er 13 soorten vitaminen. De vitaminen zijn opgedeeld in vet oplosbare en wateroplosbare vitaminen. De vet oplosbare vitaminen zijn vitamine A, D, E, K en de wateroplosbare vitamine zijn de B-vitaminen en vitamine C. 

De vet oplosbare vitaminen zitten van nature veel in melkproducten en kunnen in tegenstelling tot de wateroplosbare vitaminen worden opgeslagen in het lichaam. Opname van te veel vet oplosbare vitamine kan schadelijk zijn voor het lichaam. We zien bij kalveren echter eerder ziekten optreden bij tekorten aan vitaminen. Dit is vooral bij een tekort aan Thiamine (= B1, denk aan sterrenkijkers, ccn) en vitamine E (bij jonge kalveren, spier en bloedvat-aandoeningen) het geval. De overige tekorten worden slechts sporadisch waargenomen.  

Waar zijn de vitaminen in het lichaam belangrijk voor: 

Vitamine A is van belang voor een goede samenhang van de slijmvliezen en weerstand, bij tekorten kan de groei tegenvallen, en kunnen dieren sneller ziek worden door een verlaagde weerstand. 

Vitamine B is met name van belang voor het energie- en eiwitmetabolisme en bij bloedarmoede 

Vitamine C, is belangrijk voor de weerstand. Het verstrekken van vitamine C is vooral van belang in de eerste 4 levensweken, daarna kan het kalf deze zelf aanmaken in de lever. 

Vitamine D, heeft een effect op de calciumhuishouding, weerstand en spierontwikkeling. Bij een tekort zullen dieren ook sneller ziek worden. Daarnaast kan vitamine D bijdragen aan een stabiele darmflora 

Vitamine E, heeft een effect op de samenhang van weefsels zowel de bloedvaten als de spieren, en kan de weerstand verhogen 

In het algemeen worden deze vitaminen ruim voldoende aan het voer toegevoegd, maar de opname kan beïnvloed worden door de voeropname, interacties met andere mineralen en de invloed van omgevingsfactoren zoals temperatuur, licht, zuurstof en vochtigheid. Vitaminen zijn hier namelijk zeer gevoelig voor, en kunnen bij onjuiste omstandigheden afgebroken worden of hun werking verliezen.  

Kort samengevat kan het verstrekken zinvol zijn in de volgende situaties. 

Bij stresssituaties en ziekten kunnen zowel vitamine A, D, E en C een positieve bijdrage leveren. 

Bij darmstoornissen, kunnen vitamine A en vitamine D een positieve bijdrage leveren 

Bij pensstoornissen zijn de B vitaminen van belang (deze worden in de pens geproduceerd), is dus van belang bij verzuring en afwijkend eetgedrag, zoals bij ziekten. 

Overleg echter wel met uw dierenarts en/of vertegenwoordiger als u wil vitaminen wil verstrekken. Teveel of te weinig verstrekken kan schadelijk zijn. 

Kwaliteit vitaminen 

De kwaliteit/stabiliteit van de vitaminen kan behoorlijk verschillen en is vaak afhankelijk van aangeboden vorm. Organisch-niet organisch, gecoat vs. niet-gecoat. Deze vorm is ook bepalend hoe vitaminen reageren op de omgevingsfactoren vocht, temperatuur, licht en zuurstof.  

Verstrekken vitaminen 

Gezien de invloed van vocht, temperatuur, licht en zuurstof op vitaminen is het van belang dat je vitaminen op de juiste wijze bewaard. In de meeste gevallen op een koele, donkere, droge plaats en in afgesloten verpakking! Houd u strikt aan het bereidingsadvies om de juiste werking te bewerkstelligen. Verlies aan werking kan in sommige gevallen zeer snel optreden en kan resulteren in een teleurstellend effect.